Sağlıklı Pişirme Yöntemleri

Sağlıklı beslenme hayatımızın bir parçası haline getirmiş durumdayız.Hatta yemeklerimizi ağır yağlarda pişirip,kızartmaktansa daha faklı yöntemler deneyerek hem damak zevkimizi geliştirip ,hem de daha sağlıklı fikirlerle beslenme şekilliniz değiştirebilirsiniz.Pişirme yöntemlerini inceleyecek olursak;

PİŞİRME YÖNTEMLERİ

• Az suda pişirme ( Braising ) ; Hafif ateşte üzeri kapalı olarak ,az miktarda sıvı içinde yavaş yavaş pişirmek, etlerin orta sertlikteki bölümleri için uygun.

• Fırında ızgara yapma ( Broiling ) ; Su eklemeden kuru ısıda pişirme yöntemidir. Etlerin çabuk pişen yumuşak bölümleri veya çabuk pişen et çeşitleri için uygundur.

• Kömür ateşinde ızgara yapma ( Grilling) ; Doğrudan ısı temasıyla kömür üzerinde pişirmek. Dikkat edilecek husus kanserojen etkiyi önlemek için ateşe yakın pişirmemek.

• Tavada susuz pişirme veya ızgara yapma ( Panbroiling ) ; Daha önce belli bir seviyeye kadar ısıtılmış yapışmayan tavada, üstü kapatılmadan susuz ve yağsız pişirmek. Etlerin çabuk pişen yumuşak bölümleri veya çabuk pişen et çeşitleri için uygundur.

• Sıvı içinde pişirme ( Poaching ) ; Su, süt vb. gibi sıvı içinde yavaş yavaş kaynatarak ( kaynama derecesinin biraz altındaki bir sıcaklıkta , 85 C) pişirmek. Sıvı besinin yüzeyini örtmelidir. Yumurta, tavuk, kırmızı etin özel bölümleri veya balığa uygulanır. Çılbır gibi..

• Fırında susuz pişirme ( Roasting ) ; Su eklemeden, kuru ısıda pişirme yöntemi. Fırın sıcaklığı 160 C ye ayarlanır. Büyük et parçaları (rosto) üzeri kapatılmaksızın bu yöntemle ayarlanır.

• Kavurma ( sauteing ) ; Az yağda bir yandan besinleri karıştırarak kızartma yöntemidir.

• Suda haşlama ( Simmering ) ; Suda yavaş yavaş kaynatarak ( kaynama derecesinin biraz altındaki bir sıcaklıkta , 85 C) pişirmek.

• Buharda pişirmek ( Steaming ) ; Buhar tenceresi veya basınçlı tencerede buhar ortamında pişirme.

• Haşlama ( Stewing ) ; Sıkıca kapatılmış bir tencerede kısık ateşte (65-85 C de) su, meyve suyu, şarap veya et suyu gibi sıvılar içinde pişirmek.

• Az yağda kızartma ( Stir- fry ) ; Küçük parçalara doğranmış et, balık ve/veya sebzelerin çok yüksek ateşte az miktarda sıvı yağda bir yandan karıştırılarak kızartılması.

BESİN HAZIRLAMADA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR;

-Yumurta, çiğ olarak tüketilmemelidir. Çiğ yumurtanın sindirimi güçtür ve biotin adındaki bir vitaminin emilimi engellenir. Ayrıca besin zehirlenmesine de yol açabilir.

-Sütler de kesinlikle çiğ olarak tüketilmemelidir. UHT teknolojisiyle sunulan uzun ömürlü süt veya pastörize süt alınması daha sağlıklı olacaktır. Bu kapalı sütleri ısıtma veya kaynatma zorunluluğu yoktur, soğuk olarak da içilebilir.

- Süt uzun süre kaynatılırsa vitaminleri azalır. Pastörize ve sterilize edilmemiş süt kabardıktan sonra 4 - 5 dakika karıştırılarak kaynatılmalıdır. Ardından hemen soğutulup cam kavanoz içerisinde buzdolabına konularak 1 - 2 gün içerisinde kullanılmalıdır.

-Pişmiş besinler oda sıcaklığında 2 saatten uzun süre bırakılmamalı, buzdolabına konulmalıdır.

-Kuru fasulye, nohut, mercimek gibi baklagiller iyi pişirildiğinde sindirimi kolaylaşır ve böylelikle protein değeri artar. Öte yandan haşlama sularının dökülmesi veya çabuk pişmesi için soda / maden suyu eklenmesi besin değerini azaltır.

- Taze sebzeler önce ayıklanmalı, yıkanmalı, sonra doğranmalı ve yeteri kadar su ile pişirilmelidir. Yeşil yapraklı sebzeler, hiç su koymadan pişirilebilirler. Sebze yemeğine çok su eklenirse vitamin kaybı artar.

-Sebzeleri pişirirken soda / maden suyu eklemek, yeşil ve sarı sebzelerden yapılan salatalara limon veya sirke ekleyerek bekletmek A ve C vitamini değerini azaltır.

- Üzerinde sebze ve salata doğranan tahtada kesinlikle et kesilmemelidir.

- Pişmiş ve çiğ besinleri yan yana getirilmemelidir.

-Yoğurdun yeşilimsi suyu atılırsa vitamin değeri azalır.Yine, yoğurt torbaya konup süzülür, süzülen suyu atılırsa vitamin kaybı olur.

-Yağ yakıldıktan sonra yemeğe konursa, sağlığa zararlı duruma gelir.

-Mayalanarak hazırlanan yiyeceklerin besin değeri yüksektir. Tarhana yoğurt ve un karışımından mayalandırılarak yapıldığından besleyici değeri yüksektir. Ekmek, poğaça yapmak için hamurun mayalandırılması da besleyici değerini artırır, kimyasal kabartıcılar ise azaltır.

-Ürünlerin son kullanma tarihlerine bakılmalı, saklama koşullarına uygunluğu kontrol edilmelidir.