Diyet listesi kulağa sıkıcı bir terim olarak geliyor olabilir. Özellikle arama motorları üzerinden arattığınızda karşınıza çıkan binlerce standart ölçülerin olduğu listeler ve porsiyonlarını görünce sıkılmamak elde değil.
Çok kolay bir şekilde ulaşabildiğiniz bu diyet listelerini uygulamak bir o kadar kolay olmayabiliyor veya uyguladıktan sonra elde edilecek sonuçlar beklenen gibi olmayabiliyor.
Buna örnekler verecek olursak diyabet hastalığına sahip kişiler aç kalabilecekleri bir diyet programı uyguladıklarında veya karbonhidrat oranı yüksek tek tip besinlerin yer aldığı bir hazır diyet programı ile kilo vermeye çalışmaları sonucunda geri dönüşü olmayan zararlar doğurabilir.Böbrek hastalıklarına sahip kişilerde yüksek potasyum içeren bir diyet listesi böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyecektir.
Bu örnekler kocaman listeler halince sıralanabilir. Diyebilirsiniz benim bir sağlık sorunum yok kilo vermek istiyorum özelikle hızlı kilo vermek istiyorum, standart kalorilik bir diyet programını ile hızlıca sonuç elde etmek istiyor olabilirsiniz. Bu noktada eğer bildiğiniz bir sağlık probleminiz yok ise son üç ay içerisinde kan tahlilleriniz yapılmadan sağlık durumunuzu bilmeden böyle hazır diyetler sağlığınızı önemli ölçüde riske sokacaktır.
Çok düşük kalorili diyet programları ile vücut diyete adapte olamayacağı için kısa sürede psikolojik olarak ta bıkkınlık tükenmişlik hissi ve kaçamaklara yönelmeyi kolaylaştıracaktır. Diyet süreci sonunda normal beslenmeye geçildiğinde verilmiş kilonun daha fazlası geri alınmaya başlayacaktır.Şok diyetler metabolizmayı yavaşlatmaktan başka bir etkisi olmayacaktır.
Şok diyetlerde ve standartlaşmış programlarda diyet denilince yağsız bir menü ile karşılaşırsınız ki bu yağsız beslenme sağlıklı kilo verme programı için tamamen yanlıştır.Yağlar vücut için elzemdir ve hormonların sinir sisteminin çalışması için gereklidir.Midenin geç boşalmasını sağladığı için açlık duygusunda geciktirir.Unutulmamalıdır ki diyet listesinde yağsız değil az yağlı yemekler kullanılması gerekir. Hangi yağı tercih etmeliyiz diyorsanız bu sağlıklı yağlar zeytinyağı, ayçiçeği yağı ve avokado yağı gibi yağlar tüketilmesi hücre zarlarının daha iyi korunmasını sağlar.
Tüketilecek yoğurt,peynir,süt,kefir gibi az yağlı olanları tercih edilmelidir.
Yüksek lif içeren tahıllar, kepekli makarna, kinoa, bulgur, kepekli pirinç gibi karbonhidratlar diyette mutlaka yer almalıdır.
Yüksek vitamin ve mineral içeriğine sahip meyve ve sebzeler içerdikleri antioksidan bileşenler nedeniyle beslenme programlarında mutlaka yer almalıdır. Yüksek protein içeriğine sahip olan et, tavuk, yumurta, balık ve kuru baklagiller ise hem kasların korunmasına yardımcı olur hem de geç sindirildiğinden dolayı uzun süre tokluk hissi sağlar. Tüm bu besin gruplarının yeterli ve dengeli alınmasını sağlayan zayıflama listesi ile yağ yakımınız daha hızlı ve kilo vermeniz daha kalıcı olur.
Diyet listeleri standart olmamalıdır. Diyetisyen tarafından oluşturulacak diyet programı kişinin cinsiyeti, yaşı, fiziksel aktivite durumu, sağlık durumu,sağlık geçmişi,kullanmış olduğu ilaçlar ,kan tahlil sonuçlarında ki yüksek veya düşük olan değerlerin ışığında vitamin mineral değerlerindeki yüksek ve düşük olan değerler baz alınarak ,yaşam şekli ve çalışma şekline,yeme davranışına ve yemek yeme ve psikolojisi incelendikten sonra kişiye özel bir programla başarılı bir diyet oluşturulur ve haftalık olarak diyete uyum ve iştah durumuna ,metabolik değişikliklerine göre değişiklik yapılır.
Sağlıklı diyet listeleri protein, karbonhidrat ve yağ kaynaklarını içermelidir. Diyet listesinin kalorisini ortalama %12-15’ini protein kaynakları; %55-60’ını karbonhidrat kaynakları; %25-30’unu yağ kaynakları oluşturmalıdır. Sağlıklı diyet listeleri mutlaka su içermelidir. A,C,E,K ve B grubu vitamin kaynakları; demir, çinko, magnezyum, kalsiyum, selenyum gibi mineral kaynakları beslenme düzeninde bulunmalıdır. Vitamin veya mineralden kısıtlı ve eksik beslenme planları ilerleyen zamanlarda çeşitli sağlık sorunlarına da neden olabilir.